Niyə bəzən sözlər `dilimizin ucunda` olur, amma deyə bilmirik? – ELMİ CAVAB

Niyə bəzən sözlər `dilimizin ucunda` olur, amma deyə bilmirik? – ELMİ CAVAB
  08 İyul 2016    Oxunub:13789
Bu, hamının başına gəlir: Hansısa söz lap dilinin ucundadır, hiss edirsən ki, bax, elə bu saniyə onu deyə bilərsən, amma heç cür alınmır - tapıb deyə bilmirsən... Niyə belə olur?

Məsələ ondadır ki, eyni söz haqqında informasiya beynimizin müxtəlif yerlərində saxlanılır. Həmin sözün ifadə etdiyi obraz (şəkil) beynin arxa hissəsində qorunur, sözün tələffüz qaydası – gicgah payındadır, sözün tələffüzü üçün dilə və dodaqlara verilən komanda isə alın hissəsindən gəlir. Beyindəki bütün bu nöqtələr elektrokimyəvi proseslər səviyyəsində bir məntiqi zəncirdə birləşirlər.

Biz nəsə demək istəyəndə əvvəlcə beyin həmin anlayışı özündə saxlayan neyronlara (başın arxa hissəsinə) impuls göndərir. Bu mərhələdə biz nə demək istədiyimizi artıq bilirik və əgər bu, əşyadırsa, onun şəklini təsəvvür edirik.

İkinci mərhələdə həmin anlayışı ifadə edən sözün yerləşdiyi Vernik mərkəzinə (gicgah zonasında) impuls göndərilir.

Üçüncü mərhələdə, yəni obraz və onu ifadə edən söz tapıldıqdan sonra alın payında yerləşən Brok Mərkəzinə siqnal göndərilir ki, o, dili və dodaqları idarə edərək, həmin sözü ifadə edən səsləri yaratsın. Yəni artikulyasiya komandaları versin.

Bu 3 mərhələnin hər hansı biri arasında sinaps (neyronlar arasındakı əlaqələr) düzgün alınmazsa, bizim beynimizdə olan, obrazını gördüyümüz və bildiyimiz sözü dilimizə gətirməymiz mümkün olmur. Əvəzində istər-istəməz bu sözlər çıxır: “Tfu, lənət sənə, kor şeytan! Lap dilimin ucundadır e!!!”

V.M.
AzVision.az


Teqlər:  





Xəbər lenti


Azvision.az ©2014 | Bütün hüquqları qorunur